Η μουσική του Αμβρόσιου

Tης Ξενιας Κουναλακη / xkounalaki@kathimerini.gr

Ο μητροπολίτης Αιγιαλείας Αμβρόσιος προανήγγειλε ότι θα αρχίσει να χτυπάει πένθιμα τις καμπάνες της ενορίας του για 15 λεπτά από την περασμένη Τρίτη, οπότε επρόκειτο να έρθει στη Βουλή το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο. Το (τριήμερο) πένθος φαίνεται πως δεν ταιριάζει στο Αίγιο και τα Καλάβρυτα, αφού ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς κατόπιν ωρίμου σκέψεως αποφάσισε να παγώσει το νομοσχέδιο και να γλιτώσει την Πελοπόννησο από μια παρατεταμένη Μεγάλη Παρασκευή.

Το ζήτημα όμως είναι άλλο: Εχει δικαίωμα κάθε ιερέας να χτυπά τις καμπάνες όπως, όποτε και για όσο θέλει; Ελέγχει η Ορθόδοξη Εκκλησία τη μουσική και τους ήχους της καθημερινής μας ζωής; Κι αν σε λίγους μήνες έρθει στη Βουλή ένα νομοσχέδιο για το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ομοφυλόφιλων, θα αντηχεί επί εξάμηνο το «Αι γενεαί πάσαι» στα μαρτυρικά Καλάβρυτα; ΄Η, αν τεθεί εκτός νόμου «η ομοφυλοφιλία, η πορνεία και κάθε είδους διαστροφή», θα αντηχούν αναστάσιμα σήμαντρα εις τους αιώνας των αιώνων; Αμήν!

Εχουμε πλέον εθιστεί στις καμπάνες της εκκλησίας. Είναι το εθνικό μας φολκλόρ, κάτι σαν τις εκκλήσεις των μουεζίνηδων προς τους πιστούς από τους μιναρέδες ή τα καμπανάκια των βουδιστών. Πιθανότατα οι τουρίστες βρίσκουν τους ήχους αυτούς χαριτωμένους. Ακόμη και όταν τις Κυριακές το πρωί μας ξυπνούν βίαια, ουδείς έχει σκεφτεί να αναλάβει μια πρωτοβουλία και να ζητήσει να σταματήσουν οι ήχοι της εκκλησίας. Υπάρχουν όμως κάποια όρια, που όταν υπερβαίνονται, οι ψαλμοί και τα σήμαντρα γίνονται ηχορρύπανση. Οταν μια εκκλησία για παράδειγμα έχει μικροφωνική εγκατάσταση και ο τοπικός ιερέας άδει ως καλλιτέχνης του πενταγράμμου, επιβάλλοντας σε όλους τους περίοικους την παρουσία του. ΄Η ακόμη ακόμη όταν ένας μητροπολίτης αποφασίζει πότε πρέπει μια τοπική κοινωνία να πενθήσει μουσικά και πότε όχι, υποχρεώνοντας πιστούς, αλλόθρησκους, άθεους να ακούνε «τη δική του μουσική».

Η πρωτοβουλία Αμβρόσιου συνέπεσε χρονικά με μία άλλη είδηση: εδώ και εννέα μήνες οι εξτρεμιστές ισλαμιστές απαγόρευσαν στο βόρειο Μάλι τη μουσική. Ολη τη μουσική, κάθε μουσική. «Απέστειλαν απειλές σε τοπικούς μουσικούς. Ορισμένοι από αυτούς εξορίστηκαν. Οι χώροι με ζωντανή μουσική σφραγίστηκαν και οι φανατικοί μουσουλμάνοι έβαλαν φωτιά σε κιθάρες και ντραμς», διαβάζουμε σε άρθρο των Τάιμς της Νέας Υόρκης με τίτλο «Τη μέρα που πέθανε η μουσική στο Μάλι».

Ο παραλληλισμός με τους δικά μας καταναγκαστικά «ακούσματα» είναι ασφαλώς τραβηγμένος από τα μαλλιά. Υπάρχει όμως ένα κοινό στοιχείο: ουδείς δικαιούται να μονοπωλεί τους ήχους, ουδείς έχει το δικαίωμα να ελέγχει και να χειραγωγεί τη μουσική. Πολλώ μάλλον που ο μητροπολίτης Αμβρόσιος δεν εκφράζει καν ολόκληρη την Εκκλησία, όπως προκύπτει από τις αντιδράσεις στους κόλπους της, αλλά μόνο τον εαυτό του.

Leave a Comment